Χρήσιμα

  Οι συμβουλές του Πίτερ Κάρεϊ * προς επίδοξους συγγραφείς

by Μαρία Ξυπολοπούλου

 

‘’Αν το αποτέλεσμα της δουλειάς σου σε δυσαρεστεί, σίγουρα υπάρχει κάποιος λόγος για αυτό . Δεν έχεις λοιπόν παρά να εμπιστευτείς την κρίση σου. Γράψε ξανά και ξανά  ότι δεν σου αρέσει. ‘’

Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας Πίτερ Κάρεϊ  (Peter Carey) απευθύνει το παρακάτω γράμμα με τις συμβουλές του σε όσους αγαπούν και ασχολούνται με το γράψιμο.

Αγαπητέ συγγραφέα,

Το να γράφει κανείς είναι το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο. Ο καθένας μπορεί να το κάνει. Μοιάζει με το να πετάς ένα μπαλάκι του τένις στον τοίχο. Μοιάζει με το κολύμπι. Όλοι μπορούν να το μάθουν. Δεν χρειάζεται να είσαι ο καλύτερος. Δεν χρειάζεται να αλλάξεις κάτι. Από την άλλη, ίσως καταφέρεις κιόλας να γίνει ένας διάσημος σταρ από αυτό.

Όπως κολυμπούν και παίζουν τένις πολλοί, υπάρχουν και άνθρωποι αντίστοιχα που γράφουν σε όλα τα επίπεδα. Άλλοι ασχολούνται με το γράψιμο  για να περάσει κάπως ευχάριστα η ώρα τους  τα σαββατοκύριακα. Αυτό που μετράει είναι να μην τα παρατάς.

Αν όμως ονειρεύεσαι να κάνεις κάτι αυθεντικό, όμορφο και αληθινό, εάν φαντάζεσαι το βιβλίο σου στη βιτρίνα ενός βιβλιοπωλείου, είσαι στη θέση που είναι οι φιλόδοξοι κολυμβητές, πρέπει να προπονηθείς πολύ, να φτιάξεις δυνατούς μύες, και να ξεκινήσεις να δουλεύεις από σήμερα,  από τώρα.

Εάν γνωρίζεις ποιες πρέπει να είναι οι συνήθειες ενός καλού συγγραφέα δεν χρειάζεται να σου πω τίποτα παραπάνω. Ίσως ξέρεις τι θα σου πω. πρέπει να γράφεις συχνά, κάθε μέρα. Πρέπει αυτό να αποτελεί για εσένα ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ζωής σου. Δεν χρειάζεσαι έμπνευση,  αρκεί η συνήθεια του να γράφεις συχνά ακόμα και όταν είσαι άρρωστος ή λυπημένος. Τίποτα δεν πρέπει να σε σταματά, ούτε ακόμα και τα ίδια σου τα παιδιά. Εάν έχεις παιδιά να κάνεις ότι έκανε και ο Toni Morrison, γράφε πριν ξυπνήσουν. Εάν θέλεις να γίνεις σαν τον πρωταθλητής της κολύμβησης που αθλείται  μέχρι και 4 ώρες τη μέρα θα χρειαστείς μεγάλη προσπάθεια. Αυτό ή το έχεις ή δεν το έχεις , για να το μάθεις αυτό πρέπει τουλάχιστον να προσπαθείς.

Θα σου πω με ηρεμία τι πρέπει να κάνεις για να γίνεις ιδιοφυΐα. Θα πρέπει καταρχάς να συνηθίσεις τον εαυτό σου στην αυτοκριτική. Πίστεψέ με, οι δικές σου αβέβαιες γνώμες αξίζουν χίλιες φορές περισσότερο από τις κρίσεις των φίλων σου. Οι φίλοι σου μπορεί να σε αγαπούν και να είναι πολύ ευφυείς . Ωστόσο δεν μπορούν να φανταστούν αυτό που εσύ δεν έχεις ακόμα φανταστεί. Γι αυτό μην τους δείχνεις πράγματα που φοβάσαι άδικα.

Αν το αποτέλεσμα της δουλειάς σου σε δυσαρεστεί υπάρχει ένας λόγος για αυτό σίγουρα. Δεν έχεις λοιπόν παρά να εμπιστευτείς την κρίση σου. Γράψε ξανά και ξανά  ότι δεν σου αρέσει. Αυτή τη δυναμική ακριβώς πρέπει να χτίσεις, να δουλεύεις μόνος σου, κλεισμένος στην μοναξιά , να γράφεις ξανά και ξανά. Ακόμα και όταν τελικώς επιτύχεις στο να έχεις μια αυθεντική δουλειά όπως επιθυμούσες, θα μείνεις να ζεις με την αμφιβολία και την αβεβαιότητα. Όλοι οι συγγραφείς μαθαίνουν να ζουν με αυτό. Έτσι εσύ και εγώ σήμερα νιώθουμε ακριβώς το ίδιο για την δουλειά μας σήμερα.

Εάν κάποτε διαβάσεις ένα από τα βιβλία μου ελπίζω να σκεφτείς πώς είναι όσο εύκολο όσο δείχνει. Στην πραγματικότητα,  έγραψα αυτά τα κεφάλαια 20 φορές ξανά και ξανά. Εάν θέλεις να γράφεις σε ένα καλό επίπεδο, αυτό θα πρέπει να το κάνεις και εσύ.

Αυτά είναι τα μισά από τις καλές συνήθειες που πρέπει να αναπτύξεις.

Ας περάσουμε τώρα στο δεύτερο μισό.

Πρώτα απ όλα κλείσε την τηλεόρασή σου. Η τηλεόραση είναι ο εχθρός σου. Δεν θα σε αφήσει να κάνεις ότι θα ήθελες. Εάν αρέσκεσαι στο να βλέπεις τηλεόραση δεν μπορεί να γίνεις ένας σοβαρός συγγραφέας.

Εάν θέλεις να περάσεις δημιουργικά την ώρα σου υπάρχει μια άσκηση που θα σε βοηθήσει να κάνεις τους συγγραφικούς σου μύες ασύγκριτους. Αυτή η άσκηση λοιπόν λέγεται διάβασμα. Αν έχεις ήδη διαβάσει καλά βιβλία και γενικά διαβάζεις αρκετές ώρες κάθε μέρα δεν χρειάζεσαι τις συμβουλές μου και σου ζητώ να με συγχωρέσεις. Ο λόγος που το υπογράμμισα αυτό είναι επειδή έχω συναντήσει έναν απίστευτο αριθμό ανθρώπων που βρίσκονται στην αρχή και πιστεύουν πως δεν χρειάζεται να διαβάσουν τίποτα τόσο πολύ.

Δεν αμφιβάλλω ότι αυτοί οι άνθρωποι περνάνε καλά όταν γράφουν και ίσως και να καταφέρουν να εκδώσουν κάτι. Ωστόσο δεν μπορείς να φτάσεις στην κουφή εάν δεν το συνδυάσεις με καθημερινό διάβασμα. Υπάρχουν τόσα απίθανα βιβλία που σε περιμένουν, πολλά από αυτά είναι νέων συγγραφέων , εν ζωή ακόμα, η πλειοψηφία τους όμως είναι ανθρώπων που έχουν φύγει από τη ζωή εδώ και πολύ παλιά. Αυτό δεν έχει να κάνει με το ότι υπήρχαν καλύτεροι συγγραφείς τότε παρά σήμερα, αλλά οφείλεται στο ότι πολλές γενιές ήταν πολύ μπροστά για την εποχή τους, κάτι που μας κάνει να θέλουμε  να δούμε τι θαύματα είχαν φτιάξει.

Μερικά από τα καλά βιβλία είναι με ιστορίες ανθρώπων που ζουν σαν και σένα. Κάποια θα έχουν ωστόσο χαρακτήρες με τους οποίους θα είναι δύσκολο να ταυτιστείς, αλλά μερικά από τα πιο ωραία θα σου διηγηθούν ιστορίες που δεν θα φανταζόσουν ποτέ, γραμμένες σε γλώσσες που δεν μπορείς να μιλήσεις,  χαρακτήρες που δεν θα συναντούσες εύκολα.

Τώρα που ‘’σκότωσες’’ την τηλεόραση θα πρέπει να επενδύσεις σε ένα πολύ καλό λεξικό.

Ξέρω πως είναι περίεργο το να σταματάς να διαβάζεις και να ψάχνεις λέξεις στο λεξικό αλλά είναι λιγότερο από το να διαβάζεις μη γνωρίζοντας τι θέλει να πει η ιστορία. Κανείς δεν θέλει να το κάνει αυτό. Ούτε εγώ ήθελα ποτέ να το κάνω. Στην δική μου περίπτωση συχνά γράφω μια καινούρια λέξη κάτω, όχι γιατί είμαι ανόητος αλλά γιατί με βοηθάει να μην ξεχνάω.

– Peter Carey

*Ο Πήτερ Κάρεϋ γεννήθηκε στη Βικτώρια της Αυστραλίας το 1943. Σπούδασε θετικές επιστήμες, χωρίς όμως να πάρει πτυχίο. Εργάσθηκε για χρόνια σε διαφημιστικές εταιρείες. Εμφανίσθηκε στα γράμματα το 1974 με τη συλλογή διηγημάτων: "Ο χοντρός στην Ιστορία" (στα ελληνικά, από τις εκδόσεις Γνώση). Ακολούθησαν κι άλλες συλλογές διηγημάτων και τα μυθιστορήματα: "Bliss" (1981), "Illywhacker" (1985· υποψήφιο για το βραβείο Μπούκερ), "Όσκαρ και Λουσίντα" (1988· τιμήθηκε με το βραβείο Μπούκερ· στα ελληνικά από τις εκδόσεις Aquarius), "The tax inspector" (1991), "The unusual life of Tristan Smith" (1994), "Τζακ Μαγκς" (1997) και "True history of the Kelly Gang" (2001· τιμήθηκε και αυτό με το βραβείο Μπούκερ). Το 1994 κυκλοφόρησε το βιβλίο του "Collected stories" το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο σχεδόν των διηγημάτων του. Το βιβλίο "Ο Παπαγάλος και ο Ολιβιέ στην Αμερική" περιλήφθηκε στη βραχεία λίστα των υποψηφίων τόσο για το βραβείο Commonwealth όσο και για το βραβείο Booker 2010. Ο Κάρει έχει τιμηθεί επανειλημμένα για το σύνολο του έργου του, είναι μέλος της Royal Society of Literature, της Αυστραλιανής Ακαδημίας Ανθρωπιστικών Σπουδών και της Αμερικάνικης Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Ζει στη Νέα Υόρκη και διδάσκει δημιουργική γραφή στο New York University.

 

 

 

Εγχειρίδιο Δημιουργικής Γραφής για Εκπαιδευτικούς 

 

Εγχειρίδιο Δημιουργικής Γραφής για Εκπαιδευτικούς from Tsintzas Dimitris

Σχέδιο κανονισμού λειτουργίας εκπαιδευτικών ομίλων και τμημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας

Τα άρθρα 41 & 45 του νόμου 3966/2011, μεταξύ άλλων, ορίζουν τα της συγκρότησης και λειτουργίας ομίλων, τμημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας, καθώς και ζητήματα σχετικά με τη δυνατότητα τροποποίησης του αναλυτικού και ωρολογίου προγράμματος των ΠΠΣ. Συγκεκριμένα:

Άρθρο 41

Επιστημονικό Εποπτικό Συμβούλιο

2. Το ΕΠ.Ε.Σ. του Π.Π.Σ. έχει την παιδαγωγική και την επιστημονική ευθύνη του σχολείου. Προγραμματίζει τις ερευνητικές και επιμορφωτικές δραστηριότητες του σχολείου, καθώς και τις δράσεις που αφορούν την προσφορά του στην τοπική κοινωνία. Ειδικότερα:

α) αποφασίζει για τη δημιουργία ομίλων μαθητών ή τμημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας και για την εγγραφή μαθητών στους ομίλους και τα τμήματα αυτά

β) αποφασίζει την τροποποίηση του αναλυτικού και του ωρολογίου προγράμματος του Π.Π.Σ., προκειμένου να υλοποιηθούν καινοτομίες, να λειτουργήσουν οι όμιλοι, τα τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, τα πιλοτικά ερευνητικά προγράμματα, η συνεργασία με σχολεία της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και ό,τι άλλο κριθεί σκόπιμο κατά τον προγραμματισμό των δραστηριοτήτων του σχολείου

Άρθρο 45

Διάρθρωση ωρολόγιου προγράμματος και λειτουργία ομίλων

1. Κάθε Π.Π.Σ. ακολουθεί το ωρολόγιο πρόγραμμα των μη πρότυπων πειραματικών σχολείων, το οποίο μπορεί να αναμορφώνεται με απόφαση του οικείου ΕΠ.Ε.Σ., ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες, τις ερευνητικές προτεραιότητες και τις συνθήκες λειτουργίας του σχολείου.

2. Για την ανάπτυξη των ιδιαίτερων ικανοτήτων και κλίσεων των μαθητών, τόσο του Π.Π.Σ. όσο και των δημόσιων σχολικών μονάδων της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του, με απόφαση του ΕΠ.Ε.Σ., που εγκρίνεται από τη Δ.Ε.Π.Π.Σ. και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δημιουργούνται όμιλοι και ρυθμίζονται τα θέματα οργάνωσης και λειτουργίας τους. Οι όμιλοι λειτουργούν πέρα από το ωρολόγιο πρόγραμμα μία ή δύο φορές την εβδομάδα ο καθένας, σύμφωνα με την παραπάνω απόφαση.

3. Οι όμιλοι αφορούν γνωστικούς τομείς όπως τα μαθηματικά, οι φυσικές επιστήμες, η γλώσσα, η λογοτεχνία και λοιπά πεδία όπως τα εικαστικά, ο αθλητισμός κ.ά., ώστε να δημιουργούνται πυρήνες δημιουργικότητας και αριστείας που αξιοποιούν τις ιδιαίτερες κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των μαθητών, χωρίς να υπονομεύεται η κοινωνικοποίησή τους.

4. Η εγγραφή των μαθητών των Π.Π.Σ. στους ομίλους γίνεται με αίτηση των ασκούντων τη γονική τους μέριμνα στο ΕΠ.Ε.Σ. του σχολείου, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του δασκάλου του μαθητή και του διευθυντή της σχολικής μονάδας στην οποία φοιτά, προκειμένου για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, και του διευθυντή της σχολικής μονάδας και του αρμόδιου συντονιστή του μαθήματος στο Π.Π.Σ., προκειμένου για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η εγγραφή των μαθητών στους ομίλους για μαθητές που φοιτούν στις δημόσιες σχολικές μονάδες μιας ορισμένης γεωγραφικής περιοχής γίνεται με απόφαση του ΕΠ.Ε.Σ. του Π.Π.Σ. με το οποίο συνδέονται τα σχολεία αυτά, ύστερα από αίτηση των ασκούντων τη γονική μέριμνα στο Ε.Π.Ε.Σ. και σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου σχολικού συμβούλου και του διευθυντή του σχολείου στο οποίο φοιτά ο μαθητής. Αν δεν λειτουργούν όμιλοι στο συγκεκριμένο Π.Π.Σ. για το γνωστικό τομέα για τον οποίο ενδιαφέρονται οι μαθητές, μπορεί να εγγραφούν σε ομίλους γειτονικού Π.Π.Σ., εφόσον αυτοί λειτουργούν, με την ίδια διαδικασία.

Προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία ομίλων

Στις προτάσεις για ίδρυση ομίλων, οι οποίοι με κανένα τρόπο δεν πρέπει να έχουν "απλά χαρακτήρα επέκτασης, υποστήριξης και εντατικοποίησης αυτών που γίνονται στο σχολείο και προετοιμασίας για τις εξετάσεις του σχολείου" (δηλαδή σχηματικά έναν «φροντιστηριακό» χαρακτήρα), πρέπει να  προσδιορίζονται με σαφήνεια:

·         η συγκεκριμένη θεματική του ομίλου

·         οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί στόχοι και τα προσδοκώμενα οφέλη (ανάπτυξη γνώσεων και δεξιοτήτων, καλλιέργεια ενδιαφερόντων και κλίσεων, δοκιμασία νέων γνωστικών αντικειμένων και διδακτικών πρακτικών, εισαγωγή στο σχολικό πρόγραμμα νέων γνωστικών αντικειμένων και διδακτικών πρακτικών) από τη λειτουργία του ομίλου

·         το αναλυτικό πρόγραμμα με το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησής του σε ετήσια βάση

·         ο αριθμός και η ειδικότητα των εμπλεκόμενων εκπαιδευτικών του σχολείου καθώς και ειδικών συνεργατών εκτός αυτού

·         το προτεινόμενο διδακτικό υλικό (ο διδάσκων μπορεί να διευκολύνει τους μαθητές παράγοντας ο ίδιος διδακτικό υλικό σε έντυπη/ηλεκτρονική μορφή ή υποδεικνύοντας την αναζήτησή του σε πηγές όπως το διαδίκτυο, οι βιβλιοθήκες, διάφοροι εξειδικευμένοι οργανισμοί ή φορείς κλπ)

·         την τάξη ή τις τάξεις στις οποίες απευθύνεται

·         το σύστημα αποτίμησης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων

·         τα παραδοτέα

·         η τυχόν συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα του εσωτερικού ή του εξωτερικού (πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, οργανισμούς, σχολεία, κ.λπ.), με ειδικούς επιστήμονες, καλλιτέχνες κλπ, καθώς και οι τυχόν αναγκαίες εκπαιδευτικές επισκέψεις.

Αριθμός μαθητών, παρακολούθηση, ωράριο λειτουργίας

·         Ο ελάχιστος αριθμός μαθητών για τη λειτουργία ενός ομίλου ορίζεται στους 11 και ο μέγιστος στους 20. Η τυχόν υπέρβαση του ορίου των 20 μαθητών, λόγω ιδιαιτέρων συνθηκών που αφορούν στο πρόγραμμα και τη λειτουργία του ομίλου, προϋποθέτει επαρκή αιτιολόγηση από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό.

·         Οι όμιλοι, ανάλογα με το περιεχόμενο και τους στόχους τους, μπορεί να προσφέρονται σε μαθητές μίας, ή περισσότερων τάξεων.

·         Ένας μαθητής μπορεί να συμμετάσχει σε δύο ομίλους κατ’ ανώτατο όριο.

·         Η επιλογή των μαθητών γίνεται με δοκιμασίες ανίχνευσης δεξιοτήτων και ενδιαφερόντων ανάμεσα στους μαθητές του σχολείου και των γειτονικών σχολείων, εκτός και εάν ο υπεύθυνος του ομίλου προτείνει αιτιολογημένα άλλες διαδικασίες επιλογής.

·         Οι όμιλοι λειτουργούν μετά το κανονικό ημερήσιο πρόγραμμα σε ωράριο που καθορίζει κάθε σχολείο. Η λειτουργία τους όμως δεν κρίνεται σκόπιμο να ξεκινά μετά τις 14.30 μ.μ.

·         Για να θεωρηθεί επιτυχής η συμμετοχή των μαθητών στον όμιλο απαιτείται:

α) η συστηματική παρακολούθηση (ο μαθητής δεν μπορεί να απουσιάσει πάνω από 8 ή 16 διδακτικές ώρες ετησίως, ανάλογα με το αν η διάρκεια του προγράμματος είναι 40 ή 80 ώρες)

β) η εκπόνηση εργασιών ή και η πραγματοποίηση οποιουδήποτε άλλου έργου τους ανατεθεί από τον υπέυθυνο/ους του ομίλου.

Μαθητές που δεν ανταποκρίνονται συστηματικά στις παραπάνω υποχρεώσεις χάνουν το δικαίωμα  συνέχισης της παρακολούθησης των εργασιών του ομίλου.

·         Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της παρακολούθησης του ομίλου ο μαθητής παίρνει πιστοποιητικό επιτυχούς συμμετοχής.

·         Το ελάχιστο εβδομαδιαίο ωράριο λειτουργίας ενός ομίλου είναι οι δύο διδακτικές ώρες και το μέγιστο οι 4 ώρες.

·         Επαρκής θεωρείται η λειτουργία ενός ομίλου αν πραγματοποιούνται κατ’ ελάχιστο 40 ώρες ετησίως, για τους ομίλους με δίωρη εβδομαδιαία λειτουργία και 80, για τους ομίλους με τετράωρη εβδομαδιαία λειτουργία.

·         Μέχρι την 30ή Ιουνίου κάθε σχολικού έτους δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του σχολείου οι προτεινόμενοι όμιλοι, το αναλυτικό πρόγραμμα και οι προϋποθέσεις εισαγωγής των μαθητών σ’ αυτούς. Δηλώσεις ενδιαφέροντος από τους μαθητές υποβάλλονται μέχρι 20/9 στη διεύθυνση του σχολείου

·         Η επιλογή των μαθητών των ομίλων ολοκληρώνεται έως 30/9 του κάθε σχολικού έτους. Η λειτουργία τους ξεκινά την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου και ολοκληρώνεται με το πέρας του σχολικού έτους (τηρούνται οι σχολικές αργίες που ισχύουν για το υπόλοιπο σχολικό πρόγραμμα).